Ngày 17 tháng 9 hàng năm là Ngày An toàn người bệnh Thế giới!

An toàn người bệnh là một trong những vấn đề trọng tâm của ngành Y tế, hướng đến xây dựng môi trường khám chữa bệnh an toàn, hiệu quả và không ngừng cải thiện chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho nhân dân. 

Trong đó, “Chăm sóc an toàn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ” là chủ đề của Ngày An toàn người bệnh Thế giới năm 2025. Mục đích nhằm nâng cao nhận thức của công chúng, tăng cường hiểu biết toàn cầu và huy động hành động để loại bỏ tác hại có thể tránh được trong chăm sóc sức khỏe mà lĩnh vực ưu tiên được nêu bật trong chủ đề.

Trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ em dưới chín tuổi, có nguy cơ đặc biệt cao trong bối cảnh phức tạp của việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe, do sự phát triển không ngừng, nhu cầu sức khỏe đặc thù và mô hình bệnh tật của các em. Nếu không có dịch vụ chăm sóc sức khỏe phù hợp với độ tuổi, cân nặng, tình trạng sức khỏe và hoàn cảnh sống, trẻ nhỏ sẽ dễ bị tổn thương hơn, vốn có thể tránh được. Trẻ em phụ thuộc vào người lớn để lên tiếng, bảo vệ và đưa ra quyết định thay mặt mình. Trẻ em cũng có thể phải đối mặt với những thách thức bổ sung tùy thuộc vào hoàn cảnh kinh tế xã hội của mình, chẳng hạn như không được chăm sóc cần thiết.

Việc đảm bảo an toàn cho trẻ em trong hệ thống chăm sóc sức khỏe phụ thuộc vào nỗ lực chung của nhân viên y tế, cha mẹ, gia đình và những người chăm sóc khác, cùng nhau thấu hiểu và đáp ứng những nhu cầu riêng biệt của trẻ. Điều này cũng phụ thuộc vào sự hỗ trợ của các hệ thống và tổ chức y tế, những đơn vị cung cấp dịch vụ chăm sóc an toàn bằng cách đảm bảo trẻ được tiếp cận với chương trình đào tạo phù hợp, các công cụ phù hợp và hệ thống hỗ trợ vững chắc. Hưởng ứng chiến dịch “Ngày An toàn người bệnh Thế giới” năm nay với nội dung cụ thể là:

1. Nâng cao sự an toàn trong dùng thuốc

Việc sử dụng thuốc ở trẻ em đặt ra những thách thức riêng. Mỗi bước trong quy trình sử dụng thuốc đều tiềm ẩn những rủi ro riêng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Khả năng sai sót ở trẻ em tăng lên do liều lượng thuốc được tính toán dựa trên độ tuổi và cân nặng của trẻ, đòi hỏi phải tính toán riêng cho từng trẻ. Do đó, việc điều chỉnh hoặc thay đổi liều lượng thuốc để đạt được liều lượng phù hợp cũng gây ra những rủi ro bổ sung liên quan đến độ ổn định, sinh khả dụng và liều dùng chính xác. Vì vậy đảm bảo sử dụng thuốc hợp lý, chỉ kê đơn thuốc cần thiết, hiệu quả và phù hợp với nhu cầu riêng của trẻ.

2. Cải thiện an toàn chẩn đoán

Chẩn đoán chính xác và kịp thời là nền tảng cho việc chăm sóc y tế an toàn. Trẻ em bị bệnh có thể có biểu hiện rất khác so với người lớn, khiến việc chẩn đoán nhi khoa trở nên đặc biệt phức tạp. Do Vậy, đảm bảo thu thập bệnh sử toàn diện và phù hợp với độ tuổi của từng trẻ, bao gồm các chi tiết triệu chứng, hoàn cảnh cá nhân và gia đình, tiền sử ăn uống và phát triển, cũng như các yếu tố xã hội và môi trường có liên quan, phù hợp với các hướng dẫn và thực hành lâm sàng. Thực hiện các hướng dẫn, quy trình và chẩn đoán dựa trên bằng chứng, với các tiêu chí điều tra rõ ràng.

3. Ngăn ngừa nhiễm trùng liên quan đến chăm sóc sức khỏe

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đặc biệt dễ bị nhiễm khuẩn liên quan đến chăm sóc sức khoẻ. Việc phòng ngừa nhiễm khuẩn bệnh viện đòi hỏi phải chú ý đến mọi giai đoạn chăm sóc nội trú cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Các biện pháp phòng ngừa chuẩn phải được tuân thủ trong mọi hoạt động chăm sóc trẻ, bất kể tình trạng nhiễm khuẩn của trẻ đã được biết hay nghi ngờ để đảm bảo an toàn và ngăn ngừa sự lây lan của nhiễm khuẩn trong cơ sở chăm sóc sức khỏe.

Nhiễm trùng huyết vẫn chưa được nhận biết đầy đủ ở mọi nhóm tuổi và việc xác định sớm các dấu hiệu cảnh báo kết hợp với việc thực hiện chăm sóc dựa trên bằng chứng là điều cần thiết để cải thiện kết quả.

4. Giảm nguy cơ cho trẻ sơ sinh nhẹ cân và bệnh lý

Trẻ sơ sinh sinh non, nhẹ cân hoặc kèm bệnh lý có nguy cơ tàn tật và tử vong cao nhất. Nhiều tình trạng liên quan đến sinh non, tổn thương não trong chuyển dạ, nhiễm khuẩn nặng hoặc vàng da bệnh lý có thể được phòng ngừa và xử trí bằng chăm sóc an toàn.

Việc nâng cao an toàn cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là nhóm trẻ sinh non, nhẹ cân hoặc bệnh lý, đòi hỏi đội ngũ nhân viên y tế có chuyên môn, được đào tạo liên tục cùng với các giải pháp chăm sóc phù hợp với bối cảnh - từ các phương pháp như chăm sóc Kangaroo đến hỗ trợ hồi sức sơ sinh và phân công vai trò rõ ràng trong nhóm để giảm sai sót và bảo đảm chăm sóc an toàn. Các quy trình chuẩn hóa về phân loại cấp cứu, sử dụng thuốc, kiểm soát nhiễm khuẩn và theo dõi trẻ sơ sinh có nguy cơ đều là những yếu tố thiết yếu nhằm giảm thiểu các nguy cơ có thể phòng tránh.

Một môi trường chăm sóc an toàn - bao gồm việc đảm bảo trang thiết bị hoạt động tốt, không gian đầy đủ, vệ sinh hiệu quả và sự tham gia của gia đình - càng góp phần bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi những nguy cơ có thể phòng ngừa.

→ Vì mục tiêu an toàn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, các bậc cha mẹ, những người theo dõi sát sao với trẻ nhất, những người chăm sóc, nhà giáo dục, nhân viên y tế, cộng đồng cùng chung tay hành động để ngăn ngừa những tác hại có thể tránh được trong chăm sóc nhi khoa và xây dựng một tương lai an toàn và khỏe mạnh hơn cho trẻ em.